Search This Blog

Wednesday, January 9, 2013

Somalia: Consolidating Peace Still 'Not Easy' - UN

Tuesday, 8 January 2013

 Press Release: UN News
Somalia: Welcoming Recent Gains, Un Envoy Says Consolidating Peace Still ‘Not Easy’
Secretary-General’s Special Representative for Somalia, Augustine P. Mahiga
New York, Dec 31 2012 5:00PM

The top United Nations official for Somalia today signalled the need for uninterrupted international support for the Horn-of-Africa country if gains over the past year are to be consolidated and advanced.

“For the first time in a generation, a safe, secure and prosperous Somalia at peace with itself and its neighbours seems more like a reasonable aspiration than a distant dream,” said Secretary-General’s Special Representative for Somalia, Augustine P. Mahiga, in a ‘year-end’ letter to the people of Somalia and the international community.

“However, the road to stabilization will not be easy,” he added. “Somalia remains a state in need of support from the international community, which will need to re-invest comprehensively and generously if it is to capitalize on its massive investment of time and resources.”
August marked a historic political watershed for modern-day Somalia with the swearing-in of the country’s first formal parliament in more than 20 years.

The event brought to an end the so-called Somali “transition,” which had begun with the 2004 launch of a UN-backed interim government after Somalis had been without a functioning government since the overthrow of dictator Mohamed Siad Barre in 1991.
In his letter, Mr. Mahiga spoke of the New Year being “full of promise and hope” for the country, which, since 1991, has seen warlords, Islamist militants, and its neighbours variously involved in its affairs.

“After several failed attempts to end of the Transition in Somalia, we succeeded this past year because the process was inclusive, transparent, legitimate, participatory and Somalia-owned,” the UN envoy said.

The Special Representative also heads the UN Political Office for Somalia (UNPOS), which the was established in 1995 to help the world body “advance the cause of peace and reconciliation through contacts with Somali leaders, civic organizations and the states and organizations concerned.”

UNPOS supports the African Union (AU) peacekeeping force in Somalia which, known by the acronym AMISON, has since 2007 been trying to help bring peace in the country.
A series of Somali Government and AU offensives, as well as a Kenyan army incursion in 2011, resulted in the end of frontline combat involving the al-Shabaab Islamist militant group in the Somali capital of Mogadishu in August last year. Al-Shabaab lost its last urban stronghold – the important southern port of Kismayo – this past October, along with the significant inland town of Wanla Weyn.

“At the beginning of the year, my office and half of its staff relocated to Somalia and continued to work alongside key Somali partners in a variety of sectors,” Mr. Mahiga said in his year-end letter, in a reference to the move from UNPOS’ former office headquarters in Nairobi, Kenya.

“The centre of gravity has shifted to Mogadishu, and UNPOS (is) completing a major strategic review to ensure full alignment of its policies and programs with the goals and aims of the new government,” he added.

Mr. Mahiga said the mission is in the process increasing staff presence in the Somalia “by 100 per cent in the coming weeks,” as he called on other members of the international community “to come to Mogadishu.”

The Special Representative noted that, in the last year, UNPOS had “closely cooperated with key regional interlocutors to ensure a unified and coordinated approach on important political issues.”

According to Mr. Mahiga, initiatives included the establishment of a “joint framework” between the AU and the Intergovernmental Authority on Development (IGAD) – an eight-country regional body that aims to encourage cooperation between its member states.
He said the framework ensured “close collaboration on issues affecting the Somali peace process.”

“This harmonized international and regional response to challenges within Somalia played a critical role in enabling the international community to speak with one voice in support of the process,” Mr. Mahiga added.

________________
For more details go to UN News Centre at http://www.un.org/news

ETHIOPIA SPECIAL REPORT - Zenawi's death leaves a ticking time-bomb




The death of Ethiopian prime minister Meles Zenawi on the night of Aug. 20 will amount to no less than a time-bomb for the Ethiopian People's Revolutionary Democratic Front (EPRDF) and for its hard core, the Tigray People's Liberation Front (TPLF) because it will ignite previously restrained ambitions of his would-be successors.



Haile Mariam Desalegn, former adviser to the Prime Minister and current vice prime minister, was named as acting leader. But there's no saying Desalegn, an engineer from southern Ethiopia who was Meles Zenawi's favorite, will be able to impose his authority in lasting fashion on TPLF bosses from the north of the country.


Despite an appearance of calm, the fight for power has already begun behind the scenes. 

Some TPLF leaders like Meles Zenawi's widow, Azeb Mesfin, whose political ambitions grate on others in the party, could seek the top post for themselves or for one of their own. 

The leaders Amharas and Oromos from EPRDF are calling for the post to fall to a non-Tigrean. This report will help you examine the complicated equation of Meles Zenawi's succession.

Heads of security and police weakened by Somaliland elections

04/01/2013                                                                               The Indian Ocean Newsletter  N°1347




President Ahmed Mohamed Mahamoud aka Silanyo

The European Union (EU) and the United States Embassy in Ethiopia both wrote separately to President Ahmed Mohamed Mahamoud aka Silanyo to ask him to explain the violent repression of demonstrations during the recent local elections in Somaliland. (...)  
Abdilahi Fadal Imaan Somaliland Police Commissioner



If you interest to read the full article of this news find here: http://www.africaintelligence.com/ION/politics-power/on-the-line/2013/01/04/heads-of-security-and-police-weakened-by-somaliland-elections,107938454-BRE
:

Tuesday, January 8, 2013

End near as Assange's support grows: Mum


By: Nathan Paull, AAP January 7, 2013,

Wikileaks founder Julian Assange's mother fears for her son's wellbeing but insists governments won't be able to ignore the support growing behind his cause for much longer.

 Mother of Wikileaks founder Julian Assange
Australian-born Assange has been holed up in London's Ecuadorian embassy for more than six months to avoid being arrested and taken to Sweden to face sexual assault allegations.

He fears the move will eventually result in his extradition to the US to be prosecuted over the controversial release of secret US military and diplomatic files on his whistleblower website Wikileaks.

But his mother Christine Assange says the US government's witch hunt against her son has highlighted its efforts to suppress freedom of information and free speech in a range of areas.

She says while support for Assange continues to grow worldwide, it has become a political movement that has grown bigger than Wikileaks and threatens to have ramifications at ballot boxes, especially in Australia.

Assange will run as a senate candidate in this year's federal election under a yet-to-be-formed Wikileaks party banner and is recruiting others to stand with him.

"This has become political now," Ms Assange told AAP on Monday.

"You wouldn't believe the cross-section of people that are now supporting Julian's new party."

She said support for her son was evident in the number of people keeping a vigil outside the Ecuadorian embassy.

But Ms Assange fears the isolation in the embassy and the threats he faces if he leaves may be starting to get to him.

"Any person who is locked up under that sort of pressure without sunlight or fresh air is going to be suffering," she said.

"He's very resilient, but he is human and of course this is part of their strategy.

"They can't charge him, they've got no evidence."

Assange has not left the embassy since he sought political asylum in June.


The building is under constant police guard, with officers ordered to arrest him if he leaves.

Wikileaks: Julian Assange arrest rumors 'false'

London - Rumors that Wikileaks founder Julian Assange has been arrested in London are "false," the whistleblower website said on Saturday.
Wikileaks founder Julian Assange
Indymedia UK had reported that Assange, the 41-year-old Australian who sparked a diplomatic row when he was granted asylum by Ecuador, was arrested while secretly visiting a medical clinic five minutes from the Ecuadorean Embassy in London.


"Sources close to this reporter have confirmed that Wikileaks founder and international fugitive Julian Assange has been arrested by Scotland Yard detectives at a private medical clinic located just a five minute drive from the Ecuadorean Embassy," an article posted on the site claimed.


But Wikileaks, as well as the reporter to which the Indymedia UK article was attributed, vehemently denied the story, tweeting that "Reports of Julian #Assange arrest are false and derive from a fabricated story."


"Such media smears are common," Wikileaks tweeted. "Reader beware."


Indymedia UK has since 'hidden' the spurious article about Assange's arrest, citing a breach of editorial guidelines.


Assange has been holed up in the Ecuadorean Embassy in London since last June. He entered the embassy in an attempt to avoid extradition to Sweden, where he is wanted on charges of sexual assault. The charges reportedly stem from Assange having unprotected consensual sex with two Swedish women, which can be considered a crime in the Nordic country under certain circumstances.


Assange rose to international prominence after Wikileaks began leaking and publishing hundreds of thousands of classified US military and diplomatic cables, many of them detailing atrocities committed by US troops and local authorities in Iraq and Afghanistan.


Assange has been hailed as a champion of free speech and transparency by progressives around the word, and even by some libertarians like US congressman and presidential candidate Ron Paul. Wikileaks has even been nominated for the Nobel Peace Prize.


But he has also been vilified by reactionary forces, especially conservative American politicians, some of whom have called Wikileaks a "terrorist organization". Former Arkansas governor and presidential candidate Mike Huckabee has gone so far as to call for Assange's execution.

Read more: http://www.digitaljournal.com/article/340584#ixzz2HQgh4W15

Qaybtii 2aad: Gorfaynta Xeerka Sir-doonka Qaranka: Xakamaynta Qawlka iyo Qalinka. Qalinkii Sare Boobe Yuusuf Ducaale


Qoraa Sare Boobe Yuusuf Ducaale
Intaas kuma ay koobnayn e’, maansooyinkii iyo heesihii halkudhegyada noqday ayaa raacay. Sow tii Cabdillaahi Suldaan, Timacadde lahaa:

“Dan Soomaaliyeed lama hayee, waa dabbaal kale e’,
Shacbigii dagaalka u gala, daadsan suuqyada e’,
Danbarkeedi Maandeeq nimaan, doonin baa dhamaye,
Dastuur iyo qawaaniin ayaan, cidina doon-doonin,
Ninnaan dawlad baa Xamar fadhida, haw dabbaal-degine,
Dawarsadaha qaawani kuwuu, daasaddaw madhiyay,
Ee daasaskeennii wixii, yaallay lagu doortay,

Dikhsi lama xisaabsanid haddaad, daw ku kulantaane,
Dibjirkiyo haddaan lala hadlayn, dumarka gaajaysan,
Goortaan horoo loo durkiyo, derejo eegaayay,
Hadduun baa sidii Buul Duqeed, daaha loo rogaye,”

Axmed Ismaaciil oo Qaasin, loo yaqaannay markii uu ka yaabay arxan-darradoodii iyo dareen-la’aantoodii sow kii laha:

“Dayaxaa la kala boobayaa, Dirirkii cawleede,
Xiddigtii Dagaar iyo la dhaaf, Diillintii Guray e’,
Dib baa Laxaha loo eegayaa, sacana waa daafe,
Duqii samada lagu sheegayiyo, dide Cir-jiidhiiye,
Dabaylaha rag baa kala yaqaan, dawga loo maro e’,
Hadba waqalka dihin Ruushku waw, doogsin-cararaaye,

Daruuraha la weeraray nin ogi, dib uga faallooye,
Nin da’dii halkaa gaadhay oo, daallan baan ahaye,
Hayeeshee dabkeedu ha ba’ee, doqoni waa mooge,
Daab gudimo weli sooma jarin, wiilashaan diraye,
Halka dunida lagu geeddi yahay, deyiba maayaane,
Umaddii daryeel weli ma helin, daacadda ahayde,

Sidii bay u dooyeysan tahay, damashii weyneyde,
Sidii bay duleedadda dhar-li’I, ugu dab-jeexaane,
Sidii baa du’ddada aar dhiciyo, dacaw u joogaaye,
Sidii baa dugaag uga gurtaa, daaqa xoolaha’e,
Sidii bay docii aqalladii, uga daloolaane,
Sidii baa darroorimada iyo, daad u gelayaaye,
Sidii baa degmadu ceelashii, ugu dar-leeftaaye,
Sidii baa Ducaaloow biyaha, loo dawariyaaye,
Sidii bay u daba goosi tahay, haradii Doolloode,

Oo weliba dibindaabyo-iyo, diriri joogtaaye,
Waa kaa dareersaday Axmaar, dayr-cadkii dhalaye,
Denbi ku hadli mayo e’ ma arag, dawladdaan rabaye,
Is-ma doorin gaalkaan diriyo, daarta kii galaye,
Dusha midabka Soomaali baad, dugulka mooddaaye,
Misna laguma diirsade qalbigu, waadirkii Karal e’,
Meeshaan dad aan urursho iyo, darar ka eegaayey,
Iyaba waa darxumo ii hadhaye, dacar miyaan leefay,

Ma dorraato raadkaan dhigaan, dib ugu soo laabtay,
Sidii aan deyeys nahay miyaan, dawgii ka habaabay,”

Axmed Ismaaciil Diiriye oo Qaasin loo yaqaannay wuxu sawirkan bixinayaa waa 1964kii. Bal hadda isu eega xaaladda aynu maanta ku sugan nahay, iyo xaaladdaa murugada leh ee uu Qaasin xilligaa fog sawirayay. Miyaanay maansooyinkani noolayn!

Haddii aynu godollo ka soo qaadanno Xaaji Aadan Af-qallooc, sow kii isaguna lahaa:

“Tallaabada mid gaalkii shabbaha, tegay ma-liibaane,
Adigoo wuxuun tabanayoo, tegay halkuu joogo,
Kolkuu sida libaax raqi u taal, qoorta kor u taago,
Oo uu ‘tayga’ luquntiisa sidhan, taabto faraqiisa,
Oo in aad addoonkiisa tahay, taana la ahaatay,
Oo aan dadkana taakulayn, calanna taageerin,
Oo in uu adduun badan tabcado, taa qudhaw jeeda,
Iyana waa tabaalaha waqtiga, taynu aragnaaye,
Tu’ kaloo ka daran baa jirtee, taana bal an sheego,”

Sawirkaasi waa kii taagnaa 1960kii ilaa 1969kii, markii ay ciidammadu taladii dalka qoriga ku maroorsadeen.

Nidaamkii Maxamed Siyaad malaha qiyaastii markii uu 10 sannadood xilka hayay, ayaa wax doorasho-ku-sheeg ahaa lagu soo dhisay wax markaa la odhan jiray Golaha Shacabka oo dhoob-dhoob ahaa. Berigaana dadweynuhu ma ay mahadin oo waxay ku suntadeen oo ay ula baxeen ‘Darka Sacabka’. Haddii aanan qaldanayn ama aanay xusuustayduba I dagayn, waxa kale oo ay beryahaa dadweynuhu ula baxeen oo ay Golahaa ma-dhalayska ahaa u qarin jireen ‘Shinbirayahow heesa.’ Hees ay Xaliimo Khaliif (Magool) qaadi jirtay oo aan u malaynayo in uu Xasan Sheekh Muumin lahaa ayaa halkudheggaa hadaaqa dadweynaha noqday laga soo qaatay.

Sow tii uu Muuse Cali Faruur, maansadiisii Deelleeyda ee ‘Deelleey markhaati leh’ ku lahaa:

“Ummad uma danaynin e’,
Waa darajo-siin iyo,
Dibitaatiyaashaan,
Darka Sacabka geynnee,
Doorashada ku sheegnee,
Ma mid aan dareen iyo,
Dar Ilaah ku keennoo,
Danta hoos u eegnaa,
Nagamana dahsoonee,
Dadku waxay ogsoon yiin,
In ay tahay duruuftani,
Dalka maanta taallaa,
Mid la sii diyaarshoo,
Dan-yar lagaga xoogsado,”

(La soco qaybta 3aad ………..)

Qaybtii 1aad - Gorfaynta Xeerka Sir-doonka Qaranka: Xakamaynta Qawlka iyo Qalinka. Qalinkii Boobe Yuusuf Ducaale


(Gorfaynta Xeerka Sir-doonka Qaranka: Xakamaynta Qawlka iyo Qalinka) -  Xeer-dejin iyo Xukuumad is-xanbaar ah.

Qoraa Sare Boobe Yuusuf Ducaale

“Waa ha hadlin,
Oo ha arkin,
Oo ha maqlin,
Waa habaar,
Waa habaar,
Waa habkaynu nahee,”

Riwaayaddii ‘Kala-haab’, 1966kii,
Cali Sugulle Dun-carbeed,

Qalinka: Boobe Yuusuf Ducaale – cankaabo@hotmail.com , www.dharaaro.com

Qormada: 1aad

Bilowga iyo Ballaysinka:

‘Tabaaragga’ iyo Tiirka ‘Bir’ ah…….Waa tusbax kale…….waa taxanaheennii oo tufkii iyo taxliishiiba wata…….Tummaati inagu soo maqan ayaynu ka sii tabaabushaysanaynaa si aanay inoo taf-wareemin…….Si aynaan tubta toosan uga lumin waa aynu is-tilmaamaynaa is-na toosinaynaa…..Maantana toddobku wuxu ka dul hoorayaa Xeer la taseeyay oo tubtii uu lahaa, kii u talin lahaa ee taakuleyn lahaa kala tallaabay.

Qudhu waa ‘qabax’ iyo quud aan qoryo loo guran…..Qabo waa in qummaati loo carbiyay iyo qaniinyadoodii…….Qolo waa higsad loo quluulay oo qiyamkii suubbanaa iyo qarannimadii lagu qasaalay…….Laba aan is-qaban…….Laba aan isu qalmin……Waa laba aan is-qaadanayn……Qof kasta oo isku qaldaa qufac aan hadhin iyo qunbacashuu ka qaadaa…….Xilliyada qaar waa dhadhaabtii dhamacda loo quudhay ee Dun-carbeed kala qaab dhigay kana qayliyay in aan la isku qaldin……Laba aan la isu quudhin oo aan isu qalmin: Waa Qaran iyo Qabiil……Qacdu waa qori…..Qabtu waa qufullada albaabbadii qadhabida lahaa…..Qamtu waa laambadihii kolka horeba qiiqayay oo la bakhtiiyay…….Qaaqdu waa qowsaarradii la qallaxay ee ay nabarradu qudhmeen…..Qaylada iyo hayaaydu waa quruumo ka qaylinaya qawlallada dhawaan la hoolinayo in la qodbo……Qiriricdu waa diric birtii qoobabka loo sudhay xubnihiisii kala qaartay……Qasuumadu waa barbaarta qulubka la luudaysa ee doonyaha qayrkood la qarraqmay ka qoommamoonaya……Qamuunyadu waa debnaha qarracanka foolasha goostay ee qiirada la qal-dhebaya.……Qiyaamuhu wuxu ka joogaa qalinka la doonayo in dawaaddii habaysay la kala qariyo.……Qayladu waa shacbi qowdhamay oo aan qarqarsi iyo qoor-qabad midnaba biyo ku qudh-qudhin……Waa dadkii qoriga iyo kaaraha qafilan qaaraha ku furtay……..Qun baa lagu dhaqaa ummad ee qallooc laguma dayo……..Qaniimadda Qarankuna qurbaan iyo qadhiidh u noqon meyso qof moodaya in ‘qusum’ wax lagu qaybsanayo.

Waa qormooyin kooban oo taxane ah oo aan dadweynaha Somaliland ku hoga-tusaaleynayo in aynaan maanta nooleyn xilliyadii Siyaad Barre ee dadka la xuuraami jiray ee la dabo-geli jiray. Waa qormooyin kooban oo taxane ah oo aan dawlad iyo dadweynaba ugu muujinayo in aynaan ku jirin xilliyadii guuxa iyo dareemmada laga tarjumi jiray, bal se aynu ku jirno xilliyadii la doobinayay ee la dhibi-shaxanayay. Maxaa la xuuraamaa haddii qallaylkaba la iskugu xiirayo oo aan waxbaba la kala qarsanayn. Maxaa ciidan, adduun iyo tamar kaleba laga luggoynayaa, kol haddii uu qofka wax maaggani ‘daahir yaa shamis’ kula hor imanayo wuxu tabanayo. Ma cid baa wax qarsata, sow ta TV-yada iyo war-baahinta kale laga doobinayo. Xuuraanku xaggee ayuu markaa ka imanayaa. Mise anigaan wax ogeyn e’ qaaddiradii qaxar ina soo maray ayaa weli ina wada haysa, markaas ayaynu jibbada la qal-dhebaynaa. Bal adba! 

Waa qormooyin kooban oo taxane ah oo aan ku qaadaa-dhigayo: halka uu ka yimid Xeerka Sir-doonka qaranku? Halkii lagu soo kariyay iyo intii xansaska iyo xaabada lagu huriyaba u doontay? Inta gacmood ee iska beddeshay diyaarintiisii? Asalkiisu halka uu ka yimid iyo afafkii laga soo minguuriyay qalin-daraalayntiisa? Inta lagala dhuuntay ee xaq u lahayd ogaanshihiisa, intii la dhuumatay, intii u dhuumatay iyo sida aan la iskaga xil-saarin oggolaanshihiisa ee la inoogu qariyay. 

Waa qormooyin kooban oo taxane ah oo aynu ku eegayno sida ay iskugu dhex daateen Golaheennii Wakiillada iyo Golaheennii Xukuumadda ee kormeerka iyo dabo-galka isku lahaa. Ma maqli jirteen: “Heedhe dhanna inooma fayooba.”

Xilow ba’! Haddii xaynka loo sudhay nimaan xilba dhibayn……Nimaan xilba solin…….Nimaan ku xasilin…..Nimaan ku xamdiyin. Nimaan xeer iyo xaagaanba wixii uu lahaa aan marin. Wixii laga xishoon jiray ayaa lagu xarragoonayaa. Oo weliba inta xariir loo xidho lagu xafladaynayaa. Niman aynu xulannay oo xoolaheennii ku doorannay ayaa xilkoodii baal-maray oo Xeerkan ina xidh-xidhaya inagu xeeriyay. Xil-dhibaanno ayaynu u naqaannaa. Lixdankii markii la is-raacay waxa loo yaqaannay ‘Dibitaatiyaasha’ iyo ‘Anuun baa nool.’ Magac iska baxay ma ahayn, bal se wuxu ahaa mid loo xiddigiyay. Lixadannadii waxay wadan jireen nimankaasi baabuur yar yar oo u badnayd Fiat, 1,100 (millecente D ama R) ah. Waxa baabuurtaa yar yar ugu oolli jiray lambar laga horreysiiyay AN. Labadan xaraf waxay u taagnaayeen ‘Assemblea Nazionale’ oo af Talyaani ahayd una dhigmaysay ‘National Assembly’ oo loo tarjumi karo ‘Golaha Shacabka’. Shacbigu markii ay arkeen dhaqankoodii dad-nacaybka ahaa iyo sidii aanay ummaddii soo dooratay dan uga lahayn, waxay shacbigii ku suntadeen: ‘Anuun baa Nool.’ Sidaas ayay dadku isku waafajiyeen lambarkii ay siteen iyo dhaqankoodii danayn la’aanta, dillaalnimada iyo dadnimo-ka-baxa ahaa. Sida raha loo arko xilli-roobaadka, ayaa iyagana loo arki jiray marka ay doorasho jirto oo keliya, sida immikaba mararka qaarkood dhacda. Markaana hadhuudh cas-casaa oo kii fardaha la siin jiray ahaa ayay dadka ula iman jireen.

Intaas kuma ay koobnayn e’, maansooyinkii iyo heesihii halkudhegyada noqday ayaa raacay. Sow tii Cabdillaahi Suldaan, Timacadde lahaa:
 (la soco qayta 2aad………………………………..)

Xoorka Saxaaraha iyo Xasuuqa Safaanaha

Mar keliya ayay asxaabtii ardaaga wada fadhiday aamuseen. Kaftankii iyo jareexadii ay talantaaliga isu waydaarsanayeen hakiyeen. Daymaddooda middeeyeen oo muuqaal aragooda ku dhegay wada jalleeceen

 Qalinkii Suxufiga Caanka ah ee Muuse F. Jaambiir. Oslo, Norway
Mar keliya ayay asxaabtii ardaaga wada fadhiday aamuseen. Kaftankii iyo jareexadii ay talantaaliga isu waydaarsanayeen hakiyeen.

Daymaddooda middeeyeen oo muuqaal aragooda ku dhegay wada jalleeceen. Iyagoon is ogayn oo mid kastaaba moodayay inuu keli ku yahay aragtida sawirka jawigii haasaawahooda bedelay, ayay isku mar ku dhawaaqeen, Ax..Ax.. waar bal eega arxan darada iyo axmaqnimadda intaa le'eg ee la samaynayo, caano iyo nabad waayi. Dareen iyaga wadnahooda iyo dulmanaha ay muuqaalkiisa daawanayeen isku xidhayay baa jiray. Mid dhaqday iyo mid aan dhaqanba lexejeclaa ka hadlisay, taasina waa ta keliftay inay ka xumaadaan oo weedhahaasi ka soo yeedhaan. Laakiin halkay ku sugan yihiin iyo meesha ficilkaa ay ka damqadeen uu ka dhacay, laba kala fog weeye. Bari iyo bogox (galbeed) ayaa la kala joogaa. Kumannaan kun oo mayl weeye masaafada u dhaxaysaa. Inay habaar iyo haaraan hawada u mariyaan mooyaane, ma samayn karaan wax kale oo intaa dhaafsiisan oo jawaab u noqota cidda ficilkaa dhibay samaynaysay.

Tiro ahaan 10-nin way gaadhayeen ragga ardaaga fadhiyay. Is aqoon kaftan wadaag leh oo markay is haleelaan maalmaha fasaxa afka isu furta oon isu hambayn weeye. Geel uma xeraysna oo ardaagu mid geel jire maaha. Waa ardaa magaalo, weliba waa mid qurba-joog. Baradu waa Oslo, beledkuna waa Norwey. Qofkii iyo camalkii ma kala hadhaan. sidaas oo kale mid soo tahriibay iyo mid kaleba, soomaalida qurbaha balwad iyo caado-ba dhaqamo badan baa la soo hayaamay oo midba meeshii la jooga.


Qabyaaladda iyo qaadkuna waa ma hadhayaal wehel fiican ka helay soomaalida oo meel ay joogaan kama maqna. Sidaa darteed, qurba joogu haasawaha waxay uga laan gooyaan, Hargeysa, Muqdisho, Jigjiga, Jabuuti, gaarisa marka roobku meelahaa ka hooro ayaa halkan(yurub iyo ameerika)dalaayadaha la furtaan. Markuu halkan ka tiixona dhibic caabisadda way xidhaan. inta ardaagan Oslo doonyaysata ee kaftanka ku wadaagtaana khayrkood bay wax la qabaan. Habeen iyo axwaashii, war iyo wacaal wixii soo yeedhay ayaa marba diiradda la saaraa. Qodobkani maaha mid isbedbedela mar mar iyo dhif mooyaane, hase ahaatee haasaawaha faan qaybsiga ahi ma kala kaxeeyo. Sida ciyaarta waallada ee geel-jiruhu gacmaha ka ciyaaro ama legdenka isbeejinta kurayda, mar xag laysu daayo iyo mar kaleba waa la arkaa dhexdooda. Sidaa aawadeed, habeenkani wuxuu ahaa mid la mid ah qaar badan oo hore. Shubaashu waa isla ceelkii. Maxaa u danbeeyay? Iyo waxaasaa dhacay iyo waxanaa dhacay, markii hal cabaar ah laysku tuurtuuray, ayaa dareenkii ardaagu mar keliya is bedelay. waxa bilowday barnaamij dareenkooda wadaajiyay humaag kale oo ka duwan kii u socday. Iskaa tusto hortooda taalay oo marka horeba shidnayd, laakiin aanay xiiso u qabin daawashaddeeda, ayaa mar qudha lagu wada jeestay oo wiilkooda(indhaha) iyo qalbigoodaba soo jeedisay. Wuxuu ahaa barnaamij muuqaal ah oo TV-ga Aljazeera,qaybta af ingiriisigu baahisay. Isla markaana ku saabsanaa Geella. Muuqaaladii u horeeyay ee furitaanka u ahaa filimka, ayaa midba dareen ka duwan ka kale ku salaamay ardaaga. Mid farxad ku bariidiyay iyo mid dhiilo-sidle oo cadho geliyayba, mid kastaaba fariin run ah buu tebinayay.

Muuqaalkii KoowaadBiligtii u horaysayba wuxuu ku furmay geel hor weyn ah oo bidhaan wacan oo meel saxaare ah tooraynaya. waa saxaaraha boqortooyada Qatar. niman carbeed oo dharkii dhaqankooda xidhan ayaa hareera socday. caraabe xeradiisii haybsanaya ayuu u muuqday. Daymadiisu mid meel kale laga keenay oon ahayn kii jasiiradda carabta lagu yaqaanay ayay u ekayd. Nin degellada geel daaqeenka soomaalida aad u yaqaana, dhogortiisana hilaadin karaa, wuxuu u qaadan lahaa mulki carro-edeg laga keenay. Dhulkuu marayay bur iyo geed midna ma lahayn, balse calaf iyo biyo-ba fadhiguu ku helaa oo kal tabasho korkiisa kamay muuqan. Wuxuu socdaba wuu soo hoyday, la godlay, la lisay oo weel caano ka buuxaan oo xoorku ka sareeyo candhadiisa laga saaray. Dabadeedna inta loo fadhiistay la dhamay. Muuqaalkaasi wuxuu i geliyay xusuus dheer. Ardaagaan fadhiyay kama kicin, hadana ruuxdaydu waxay u socdaashay degelo aad uga fogaa bartaan joogay oo aan marar badan mayrac iyo mirashaba geel ku raacay. Qawrax iyo Miyir baa hortayda yimi.waa laba halaad oo la ii lisi jiray, geella kale iiga tilmaanaa, dhiiqdooduna koriinkaygii hore qayb ku lahayd.hase yeeshee, xusuusi shalay ma soo celiso, safarkaasina ma sii dheeraan oo durba maanka soo dabaalay. Kelina kumaan ahayn ee mid layla magaabinayay ayuu u ekaa.

Sidii daymadaa il qabadka leh indhuhu ugu dheganaayeen, ayaa il bidhiqsi gudihii aragii ka soo booday shaashadii uu dheehashaddeeda ka go'i la'aa. Mid dacar iyo doogba ku kiciyay ardaaga ayaa bedelay muuqaalkii hore.
Muuqaalkii LabaadKamaradii na dul gaysay saxaaraha carbeed, waxay u duushay safaanaha Austarelia. Waxa bilawday qaybtii labaad ee filimka.farxadii hore waxa xigay murugo iyo muraara-dilaac. Saa waa boqolaal kadin oo Geel ah oo ka qurux badan kii hore, da' kasta leh, cidna aan xero ugu jirin.isla markaana, Hal, Awr, Qaalin layliya, Qaalin ugub ah, Nirgo, Baarqab iyo Koran, dhamaantood mid hays leh iyo mid toosanba dil lagu xukumay. rasaas nool lala dhacayo, yaacaya, shiishyahano cadaan ahina ay neef neef u tooganayaan.midba mar ciirayo markay ku dhacdo oo dhulka cuskanayo, maalmo kadibna dheecaankiisu carrada hoos gelayo.

Barnaamijkaa muuqaalka ahaa oo uu daadihinayay nin carbeed wuxuu muujinayay, in dawladda Austarelia ay la tacaalayso korodhka taranta Geella duurjooga ah ee dalkaa ku nool oo xiliga duubista la waday lagu qiyaasay hal milyan oo neef. Inkasta oo Adhi iyo Lo'ba lagu dhaqdo dalkaa, hadana, Geella xoolo ma moodaan oo ma dhaqdaan. Laga yaabaa soomaali badan in aanay taasi ku daadegin, balse waa jirto aan been ahayn.waxay u arkaan Geella mid dhibaato badan ku haya, mid deegaan iyo mid kaleba. taasina waa ta ay u sibir saareen go?aanka dilka ah oo ay ugu yeedhaan, hawlgalka yaraynta taranta Geella qalqaaliga ah. Waa naf la dhibay oo mararka qaarkood Geella duurjooga ah ee Austareelia wuxuu toore ku jiidhaa wixii uu ku beegmo, waxaanuu gaystaa khasaare. Malihii kama aha aargoosi, hadana, dareenkiisu ma moogana nacabkiisa oo kollay noole kasta kashiisu way taqaanaa bidhaanta cadawgeeda, midba meel uu dareenka didmada ku leeyahayba.

Waxa lagu tilmaamaa Geella xoolo amran oo kitaabka Alle ku soo arooray. Faa'iido iyo manaafacaad badan, mucjisooyin aanay xoolaha kale la wadaagina leh."xasbuna laah wanicmal wakiil" sidaa waxa ku celcelinayay weriyaha carbeed ee barnaamijkan soo saaray, oo u muuqday nin ka madluunsanaa ciqaabtaa xasuuqa ah.
Mar kale iyo Dooddii ArdaagaMuuqaalkii xumaa daawashadiisa laguma sii negaan, wax badan oo uu xambaarsanaana lagama wada bogan, misna dood arrintaa la xidhiidha ayaa la yara wadwaday. Mid baa yidhi, Geellani waa keenii oon biyo is marin, mid kalena wuxuu ku ladhay, Alla yaa inooga soo kaxeeya, mid kale ayaa jawaab degdeg ah ku soo celiyay oo yidhi, Dee waa lagu siinayaaye orod doono, midba dhinac buu iska taagay, laysu baaci, aragti kastana wax laga yidhi. Lama aamusine la sii wad sheekada, nin kale ayaa ku soo booday, kuye, Kuwani xuquuqdii mayeedhaanka meel bay kaga dhaceen, bal eega siday xoolahaa u gellayaan. Dhiniciisa waxa fadhiyay nin ay saaxiib yihiin oo ay akhyaarta kale isaga dhaw yihiin. waa nin af-gaaban oo aan hadalka tarmin, aragtida dadka kale aad u ixtiraama, markuu hadlana midhkiisa seegin. Umuu hollan inuu hadlo oo goorahaaba wuu aamusnaa, hase ahaatee aragtidii jaalkiisa ayaa jawaab ka keentay, wuxuu yidhi; Inagu xuquuqda dadkaba ma naqaanee, ma mid xoollaad baynu ka hadli karaa. Soomaali hadaynu nahay, horta aan xuquuqda dadka barrano, kadibna ta xoollaha aan ka hadalo.

Waxay socotaba aakhirkii waxa curatay su'aal kale oo nuxurkeedu ahaa, Geellan duurjooga ah ee Austarelia ka hadalkiisa inaga hakiyoo, kii soomaalida ee carro-edeg joogay muxuu ku aaddan yahay? waxay ahayd mid meesha le'eg oo muhiim ah. Waxay rogrogaanba waxay istuseen xaaladda dhabta iyo duruufaha daran ee ku gedaaman xoolaha nool oo weli ah lafdhabarta dhaqaalaha qaran iyo qoysba soomaalida. aafooyin dadku gacantooda ku curiyeen ayaa baad iyo biyo-ba tiray xoolihii, deegaanaday ku noollaayeena ka dhigay qaar lama degaan isu bedelay, haddaan wax laga qabana noqon doona saxaare buuxa. Aakhirkii faaqiddaadii mawduucan waxa khatimay mid ka mid ahaa xerta ardaaga oo sheekadan kooban ku bilaabay sidan;
Qaalinkii Jaadka Oday aanu isku qoys nahay oo Geel badan lahaan jiray, laakiin haatan toban tuldood wax aan ka badnayni ay ka sii qiiqayaan Geelliisii, ayaa maalin maalmaha ka mid ahayd, goor barqo ah intuu kolba geed isku toosiyay, dabada ka eryay qaalin Geellaba ku jiray oo lays lahaa, reerka haloo jara baro si uu gaadiid ugu noqdo. Odaygu dhuumashuu ku kaxaystay awrka. wuu iska qariyay gashaanti uu dhalay oo hallaha hillaadii la joogtay. Kamuu duwanayn tuug xoolo baadi ah oo aanuu lahayn xadaya. Wuxuu la weecweecdo oo uu dabadda ka dhengaddeeyaba wuxuu ku shakaalay dulleedka tuulo yar oo uu maalintii oo dhan fadhiyo.

Dabadeed, wuxuu u yeedhay nin jaadka tuullada ku iibiya, waxaanuu ku wareejiyay qaalinkii. Wuu ku dayn baxay. Dayntuna wax kale may ahayne waxay ahayd jaad. Muddo markuu macmiishaba balantaa ah, in neef loogu qiimeeyo oo uu keeno.

Neefaf badan baa horeba sidaa ugu baxay oo noqday, Qaalinkii jaadka, Sabeentii jaadka, Wankii!!!! reerkii wuxuu is gaadhsiiyay in Qaalinkii la waayay.

Baaddidoon baa jihooyin kala duwan loo galay, laakiin Odayga reerku wuu arkayaa, maqlayaa, waxaas oo dhan mana sheegi karo. Wuxuu qariyaba Afaddii qoyska, Hooyadii gurigu waxay heshay qaalinkii oo sidii tuullada duleedkeeda ugu xayiran.

Xadhiga ka fur goortay is tidhina, runtii baa farta laga saaray, sidii bay gurigeedii kaga soo dhaqaaqday iyadoo dudmo ah. Waxay ka fursan wayday in reerka arrinkooda la galo, hase ahaatee, wax bog leh oo baabaco leh oo loodiya waa la waayay. Gar bay ku taagnayd oo lalama yaabayn, mar iyo lababa way soo dhaaftay oo way u adkaysan wayday, wuxuu saygeedu samaynayo. taasina waxay keliftay inay odayga qaawiso si ay inta danbe u badbaadiso.?

Gunnaanad  Waa tabaale iyo taws ku baahday carra-edeg (dhulka Soomaalida). Saddexda meesi ee xoolaha nool ee ay Soomaalidu dhaqataa hore iyo hadaba,waxay u yihiin; dhaqan, dhaqaale iyo dhaadasho. Weli ma jiro wax soo saar kale oo laysku halayn karo oo bedelay xoolaha nool, hase yeeshee,haatan waxay u eg tahay inay dabar go'ayaan hadaan la curin siyaasad daba qabataysa. Isla markaana aan la abuurin hannaan dhaqasho oo ka degan kii hore ee guur-guurka ahaa.

Guntii iyo gebagebadii, haddii Geella duurjooga ah ee Austarelia xabad lagu dilo, ka xero-jooga ah ee Bariga Afrikana darxumo iyo dayac buu u dhintaa. Sidaa darteed, dhimasho isma dhaanto.

Muuse Jaambiir
Mjambiir6@hotmail.com
Oslo, Norway

Xus Balaadhan Oo Baroordiiq ah oo Urur Siyaasadeedka Xaqsoor U Qabtay Dhalinyaradii Ay Qudha Ka Jareen Ciidanka Booliksa Xukuumada Siilaanyo Banaanbaxyadii Hargeysa Ka Dhacay Ee Lagu Diidanaa Natiijadii Qaldanayd Ee Doorashada Golaha Deegaanka+Daawo Sawirada

Hargeisa - January 08, 2013: Xus balaadhan oo lagu qabtay xarunta urur siyaasadeedka Xaqsoor ee magaalada Hargeysa ayaa maanta loo sameeyey dhalinyaradii lagu laayey banaanbaxyadii ka dhacay magaalada Hargeysa ee lagaga soo hor jeeday natiijadii doorashadii golaha deegaanka ee dalka ka dhacday.

Sidoo kale Aamina Cabdilaahi waxay sheegtay inaan dadka reer Axmed Dhagax aanay matali Karin salaadiinta habeenkii madaxtooyada taga, iyada oo dhinaca kalan sheegtay inaan xukuumada haatan talada haysaa aanay ciyaaraha gobolada ku qaban Karin garoonka Hargeysa Stadium oo ku yaala degmada Axmed Dhagax ee magaalada Hargeysa.

Aamina Cabdilaahi waxa kale oo ay fariin u dirtay wasiirka cadaalada Somaliland Xuseen Axmed Caydiid iyo agaasimaha gaadiidka madaxtooyada oo ay ku eedaysay inay kala qobqobayaan beesha degta degmada Axmed Dhagax ee magaalada Hargeysa.



Sidoo kale waxa kulankan baroordiiqda ah ka hadashay marwo Xaliimo Tahar oo ka mida hooyooyinka degmada Axmed Dhagax waxaanay ugu horayn tacsi u dirtay ehelada hooyooyinkii
laga laayey caruurta ?marka hore waxaanu tacsi u diraynaa hooyooyinka caruurtoodii lagu laayey mudaharaadkii salmiga ahaa ee ay dhigayeen caruurtu, waxaanu taageero hiil iyo hooba la garab taaganahay gudoomiyaha ururka Xaqsoor Muj:Xasan Ciise Jaamac? 
Marwo Xaliimo Tahar oo la hadlaysa madaxweynaha Somaliland ayaa waxay tidhi ?waligayo kama hadhayno inta aanu helayno xaqayaga iyo xaqa ururka Xaqsoor, waxaanan leeyahay madaxweynaha waligaaba ansixi sadex xisbi anaga waligayaba nagama hadhayo ururka Xaqsoor waanad boobtay madaxweyne oo caalamka ayaa og sida aad codadkii xaqsoor ka yeeshay, ururka Xaqsoor waa xisbig Jira waanu jiri doonaa.?




Aabaha Dhalay Ale Haw Naxariistee Marxuun Ridwaan Cabdi Oo Ka Mid Ahaa Dhalinyaradii Ay CiidamaduXabada La Eegteen Oo Ku Sugan Xarunta Loogu Baroordiiqayo Dhalintii Ay Xukuumadu Laysay

Sidoo kale marwo Xaliimo Tahar waxay xukuumada ku eedaysay inay ka soo hor jeedo gobolka Hawd iyada oo ku eedaysay in wasiirka maaliyadu uu hor istaagay in gobolkaas ay si rasmiya u soo maraan qaadka tagaya gobolada Somaliland, iyada oo dhinaca kalana sheegtay inay xukuumadu ciyaaraha gobolada ku qaban Karin garoonka Hargeysa Stadium.




Waxa kale oo kulankan barooqdiiqda ah ka hadashay Faadumo Aadan Axmed waxanay sheegtay in ujeedada kulankani ay tahay inay xus u qabtaan dhalinyaradii ay xukuumadu ku laysay degmada Axmed Dhagax ?goobtan maanta layskugu yimid maaha goob farxadeed ee waa goob geeriyeed, waxaanu baroor diiq u dhigaynaa caruurtayadii lagu laayey degmada Axmed Dhagax, caruurtaas oo si xaqdaro ah loo laayey taas oo Somaliland oo dhami aanay dhugasho u yeelan, waxaanu ogaanay in cadaawad badan naloo hayo taas oo aanu ku ogaanay dilkii ka dhacay degmada Axmed Dhagax waayo maanaan arag salaadiin,guurti iyo cid kale oo ka hadlaysa waxa ka dhacay degmadan Axmed Dhagax.?


Sidoo kale waxa xuskan baroordiiqda ah ka hadlay qaar ka mida haween weynaha degmada Axmed Dhagax kuwaas oo sheegay inay degmada Axmed Dhagax leedahay go,aan midaysan oo aanay marna xukuumada kala qob qobi Karin.